Að borga skatta eða ekki borga skatta - á Íslandi

Ég verð að segja að mér þykir þessi umræða skrýtin. Eykst eða minnkar tjáningarfrelsi á Íslandi í réttu hlutfalli við skattgreiðslur?

Sjálfur hef ég ekki greitt skatta á Íslandi um nokkurra ára skeið, en hef samt leyft mér að hafa skoðanir á ýmsum málum sem Ísland varða.

Það sama gildir reyndar um ýmis önnur lönd í heiminum, sem ég hef enn minni tengsl við en Ísland.

Það er ótrúlegt að alþingismaður á Íslandi standi í þeirri meiningu að tjáningarfrelsi tengist á einhvern hátt skattgreiðslum eða að einungis þeir sem búi á Íslandi hafi rétt til þess að hafa skoðanir á því sem gerist á Íslandi.

Það mætti ef til vill orða það svo að ég hafi efasemdir um að einstaklingur sem hefur þannig sýn á lýðræði og tjáningarfrelsi, sé góður kostur til að vera þingmaður - alveg burtséð frá því hvað hann greiðir í skatta.

Sjálfur er ég sjaldnast sömu skoðunar og Björk, en það breytir því ekki að hennar skoðanir eru jafn réttháar og allra annara, svo lengi sem þær eru settar fram af kurteisi og yfirvegun.

Það gefst best að svara skoðunum annara með rökum, burtséð frá því hvað þeir greiða, eða greiða ekki í skatta.

P.S. Svo að það komi einnig fram, finnst mér ekki aðalatriði hver þýðingin á orðinu "redneck" er. Björk setti niður við að beita slíku orðbragði í sinni baráttu, en breytir engu um rétt hennar til tjáningar. En uppnefni eru sjaldnast gott innlegg í slíka umræðu.

„Já ég borga skatta á Íslandi“

Athugasemdir

[dreki (IP-tala skráð) 16.12.2015 kl. 10:41]

""Eykst eða minnkar tjáningarfrelsi á Íslandi í réttu hlutfalli við skattgreiðslur?""

Nei, en þeir sem ekki borga skatta á íslandi hafa ekki sömu hagsmuni og þeir sem hér búa og greiða skatta, því skoðar maður þeirra sjónarmið með öðrum hætti.

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 16.12.2015 kl. 11:08]

Að það skuli vera alþingismaður sem lætur svona út úr sér, sést svo ekki verður um villst atgefi manna á þingi. 

[Ásmundur (IP-tala skráð) 16.12.2015 kl. 11:36]

Ef íslenskir skattgreiðendur láta sérhagsmuni ráða afstöðu sinni, þá er einfaldlega meira mark takandi á þeim Íslendingum sem búa erlendis og borga ekki skatta hér.

Það er auðvitað ekki réttlætanlegt að fremja náttúruspjöll fyrir vafasaman stundargróða sem auk þess er óvíst hvort hinn almenni skattgreiðandi fengi nokkurn skerf af.

Þegar upp er staðið gætu slík náttúruspjöll reynst mikið feigðarflan fyrir komandi kynslóðir. 

[Kolbrún Hilmars, 16.12.2015 kl. 13:26]

Oft veitir fjarlægðin betri sýn, þ.e. hlutlausara mat, og því ættu skoðanir úr þeirri átt að vera metnar að verðleikum.  Ekki þó þannig að þær eigi endilega að skipta sköpum eins og dreki bendir á hér að ofan.
 

"Orðbragðið" sem slíkt var annars tiltölulega pent hjá þingmanninum miðað við það sem virðist orðin viðtekin venja jafnt á þingi sem utan. 

[G. Tómas Gunnarsson, 16.12.2015 kl. 15:20]

@dreki Þakka þér fyrir þetta. Það er alveg rétt að hagsmunir þeirra sem lifa, starfa og greiða skatta (þetta þrennt fer þó ekki alltaf saman) á Íslandi kunna að vera aðrir en þeirra sem búa erlendis.

En það breytir því ekki að það er ekki rétt að mínu mati að afgreiða skoðanir þeirra með þeirri rökleysu að skattgreiðslur skipti máli.

@Ásthildur Þakka þér fyrir þetta Alþingismenn eru einfaldlega venjulegt fólk eins og við hin. Stundum vellur úr þeim vitleysan og stundum standa þeir sig ágætlega. En það er líka okkar að veita þeim aðhald.

@Ásmundur Þakka þér fyrir þetta. Ég geri nú ekki kröfu til þess að þú takir meira mark á mér en öðrum, þó að ég hafi búið erlendis um all langa hríð (lol).

En það er eðlilegt að skiptar skoðanir séu um virkjanir, jafnt og jafnvel frekar en annað.

Ég er til dæmis þeirrar skoðunar að Kárahnjúkavirkjun ætli að reynast þjóðinni ágætlega og hafi ótrúlega lítið skaðleg áhrif. Og alls ekki á ferðamannastrauminn.

En Björk, Andri Snær, og alls kyns "aktívistar" börust harkalega gegn þeim framkvæmdum á meðan mun vafasamari framkvæmdir ættu sér stað upp á Hellisheiði, næstum mótmælalaust.

Var það vegna þess að Sjálfstæðis og Framsóknarflokkur (ríkisstjórn) stóð að framkvæmdum fyrir austan, en Samfylkingin, Vinstri græn og Framsóknarflokkurinn (R-listinn) upp á Hellisheiði? Eða var það eitthvað annað sem réði mestu um það?

En auðvitað er að mörgu að hyggja við nýtingu náttúrunnar, en ég held að íslendingar hafi ekki farið offari við virkjanauppbyggingu.

@Kolbrún Þakka þér fyrir þetta. Fjarlægðin getu veitt betri yfirsýn, en þarf alls ekki að gera það. Það er eins og annað að stundum er betra að ákvarðanir séu teknar nærri uppsprettunni, ef svo má að orði komast.

Orðnotkunin er ekki dónaleg að mínu mati hvað varðar skattagreiðslur, það vanta bara öll rök í hana.

Daufleg til augnana gæti frekar flokkast undir dónaskap, en einstaklingur sem notar orð eins og "redneck", líkt og Björk gerði, gefur að vissu marki tóninn og getur ekki gert kröfu um að sér sé nauðsynlega svarað af kurteisi.

[Ásmundur (IP-tala skráð) 16.12.2015 kl. 23:24]

Kárahnjúkavirkjun er eitt mesta glapræði Íslandssögunnar. Þar voru framin gífurleg náttúruspjöll auk þess sem mikið tap er augljóslega á rekstri virkjunarinnar vegna lágs orkuverðs.

Þar sem arðsemi Landsvirkjunar er lítil og töluverður hagnaður hlýtur að vera af eldri virkjunum er ljóst að nýrri virkjanir eru reknar með tapi. 

Helstu mistökin við Hellisheiðavirkjun voru að virkja ekki í minni aföngum. Orkunýtingin er einnig of mikil svo að virkjunin er langt frá því að vera sjálfbær. Öfugt við Kárahnjúkavirkjun er lítið eða ekkert um óafturkræf náttúruspjöll vegna Hellisheiðarvirkjunar.

Mjög líklega mun heimsmarkaðsverð á áli haldast lágt um langa framtíð. Hér er ekki um neina venjulega niðursveiflu að ræða. Stóraukin framleiðsla Kínverja á áli veldur lágu verði til frambúðar. Vesturlönd keppa ekki við Kínverja á þessu sviði frekar en ýmsum öðrum.  

[G. Tómas Gunnarsson, 17.12.2015 kl. 07:07]

@Ásmundur Þakka þér fyrir þetta. Persónulega trúi ég því þegar Landsvirkjun segir að Kárahnjúkavirkjun standi undir sér og muni standa undir sér. Megnið að æfi minni hef ég heyrt fullyrðingar frá einstaklingum eins og þér um hvað tapið á orkusölunni til stóriðju sé mikið. En jafnt og þétt halar Landsvirkjun inn aurum og stendur æ sterkar.

Nýlega birtust fréttir um hvað staðan væri gríðarlega sterk og hve mikill hagnaður gæti orðið (og arðgreiðslur) ef ekki yrði ráðist í nýframkvæmdir.

Vissulega eru náttúruspjöll að Kárahnjúkavirkjun, rétt eins og það má kalla það náttúrspjöll að ræsa fram Vatnsmýrina. Að ræsa fram mýrar ku vera eitt það versta sem hægt er að gera í loftslagsmálum, eða svo segja fréttir okkur.

En þær hrakspár sem voru uppi um gæsastofna, sandfok og margt fleira virðast ekki hafa átt sér mikinn grunn. http://www.mbl.is/frettir/innlent/2015/12/17/fjoldi_heidagaesa_slaer_nytt_met/

Það eru líklega býsna mörg mistökin við Hellisheiðarvirkjun, og til dæmis hefur mengun frá henni verið til vandræða. Ósjálfbærni hlýtur einnig að flokkast þar með og svo fer reyndar misgóðum sögum af orkuverðinu.

Verð á "hrávöru" er um margt skrýtið nú um stundir. Eftirspurn eykst og verð lækkar. Hvað lengi það mun halda áfram er ekki gott að segja og margir vilja meina að Kínverjar jafnt og aðrir tapi á álframleiðslu. Sjá t.d. hér http://askja.blog.is/blog/askja/entry/2162072/

Ég held að flestir geri sér grein fyrir því að þannig heldur það ekki áfram að eilífu, hvort sem það er í Kína eða annars staðar. Rétt eins og olíuverðið mun ekki verð lágt að eilífu heldur.

En um margt eru þetta skrýtnir tímar.

[Ásmundur (IP-tala skráð) 17.12.2015 kl. 09:24]

Arðsemi af Landsvirkjun er svo lítil að hún væri meiri ef eignirnar væru inni á bankareikning á kjörum sem almenningi býðst.

Þetta þýðir óhjákvæmilega að nýrri virkjanir með lágt orkuverð og miklar skuldir eru reknar með umtalsverðu tapi. Þetta á sérstaklega við um Kárahnjúkavirkjun. Landsvirkjun gefur ekki upp afkomu hverrar virkjunar fyrir sig.

Spár um betri afkomu Landsvirkjunar byggjast á nýjum og hagstæðari orkusölusamningum. Þeir samningar byggja hins vegar á miklum ívilnunum af hálfu ríkisins sem eru ekki reiknaðar með í arðsemistölum þó að ríkið sé eigandi Landsvirkjunar. Arðsemin er því á kostnað okkar skattgreiðenda.

ESA hefur úrskurðað þessar ívilnanir ólöglegar (nema á Bakka)svo að orkusölusamningarnir eru nú í uppnámi. Ef ríkið getur ekki staðið við sinn hluta samningsins þurfa álfyrirtækin það ekki heldur.   

[G. Tómas Gunnarsson, 17.12.2015 kl. 14:58]

@Ásmundur Þakka þér fyrir þetta. Það er vissulega rétt að gott væri að arðsemi Landsvirkjunar væri meiri, en þó er alls ekki hægt að segja að fyrirtækið hafi staðið sig svo illa.

2014 var arðsemi eigin fjár 4.7% og það er reyndar sama arðsemi og var árið 2010, en á milli komu verulega mögur ár, en viðskiptaumhverfið, bæði innanlands og utan var heldur ekki það hagstæðasta þau ár.

http://www.landsvirkjun.is/fjarmal/rekstraryfirlit

Það er ekkert sem bendir til þess að Kárahnjúkavirkjun sé rekin með tapi:

http://www.vb.is/skodun/ardsemi-karahnjukavirkjunar/69466/

Á árunum 2003 til 2007 var arðsemi eigin fjár Landsvirkjunar mun hærra en sambærilegra evrópskra orkufyrirtækja.

http://samorka.is/doc/1917/Athugasemdir+Melland+vi%C3%B0+sk%C3%BDrslu+Sj%C3%B3narrandar.pdf

Sjá næstum neðst á síðu 2

Bætt afkomuspá Landsvirkjunar byggist ekki síst á því að arðsemi virkjana eykst með tímanum. Það hefur verið reyndin með allar virkjanir fyrirtækisins.

En ákveðinn hópur hefur alltaf haldið því fram að Landsvirkjun væri að tapa og orkusalan væri í mínus. En tíminn hefur alltaf jafnt og þétt leitt annað í ljós.

[Ásmundur (IP-tala skráð) 17.12.2015 kl. 17:43]

G. Tómas, óafvitandi færirðu sterk rök fyrir því að Kárahnjúkavirkjun er rekin með tapi. Gamlar skuldlitlar virkjanir skila mikilli arðsemi svo að ljóst er, miðað við heildararðsemina, að hinar nýrri eru reknar með tapi.

Sérstaklega á þetta við núna vegna mjög lágs álverðs en orkuverð er að miklu leyti bundið álverði. Lágt orkuverð Kárahnjúkavirkjunar er alfarið bundið álverði enda fer öll orka þess til Fjarðaráls.

Landsvirkjun er ekki rekin með tapi vegna eldri virkjana. En með viðvarandi lágt orkuverð gæti staðan hæglega snúist upp í tap. Staða rétt yfir núlli er auðvitað algjörlega óásættanleg enda orkuverðið aðeins 1/6-1/8 af því sem fengist með sæstreng.

Það er langsótt að horfa til stöðunnar 2003-2007. Nú fá erlend orkufyrirtæki miklu hærra orkuverð en þá. Orkuverð til þeirra er heldur ekki bundið við álverð. Það er ekki að ástæðulausu að Landsvirkjun neitar að gefa upp afkomutölur fyrir einstakar virkjanir. 

[G. Tómas Gunnarsson, 17.12.2015 kl. 19:50]

@Ásmundur Þakka þér fyrir þetta. Ekkert gerði ég óafvitandi. Það er hins vegar flestum ljóst að arðsemi virkjanna eykst með tímanum. Það segir sig nokkuð sjálft. Og það er auðvitað ástæða fyrir því að gömlu virkjanirnar eru orðnar skuldlitlar.

Rétt eins og allt bendir til þess að verði raunin með Kárahnjúkavirkjun með tímanum.

Rétt eins og margir voru alltaf að tala um að það væri engin hagnaður af orkusölu til stóriðju, en samt sem áður er það hann sem skilar "gömlu" virkjunum skuldlitlum eins og þú réttileg nefnir.

Staðan 2003 - 2007 var mjög góð og arðsemi eigin fjár mikil, eins og ég sagði, betri en hjá sambærilegum fyrirtækjum í Evrópu.

Það er upp og ofan hvernig raforkuverð hefur verið að þróast, þó að það hafi hækkað frá 2007 en jafnvel það er ekki mikið og Nord Pool Spot hefur verið að lækka.