Að endurskrifa bækur

Það olli all nokkru fjaðrafoki þegar fréttist að "endurskrifa" ætti bækur Roald Dahl.  Það er ekki að undra enda bækurnar á meðal vinsælli barnabóka um langa hríð.  Margir hafa á þeim dálæti og áttu erfitt með að hugsa sér að þær yrðu "barnaðar", ef svo má að orði komast, en til stóð að taka út öll "særandi" orð.

Þannig hefði orðinu "feitur" verið skipt út fyrir "heljarmikill" eins og lesa má í viðtengdri frétt. Ýmsar breytingar hefðu verið gerðar til að sleppa "kyngreiningu" o.s.frv.

Persónulega finnst mér þessar breytingar ekki til bóta og myndi vera þeim andsnúinn, en geri mér þó fulla grein fyrir því að handhafi höfundarréttar getur gert þær breytingar sem honum þykja best til þess fallnar að viðhalda og jafnvel auka sölu bóka.

En ég fór hins vegar að velta því fyrir mér hvernig færi með verk sem fallin eru úr höfundarrétti?  Getur þá hver sem er breytt þeim og "endurskrifað" eins og best þykir?  Er eitthvað sem verndar slík verk?

Hvenær er um breytingu og hvenær er um nýtt verk að ræða?  Er til einhver skilgreining á slíku?

En þó að mér skiljist að hætt hafi verið við breytingar á bókun Dahls, hef ég littla trú á því að þetta sé í síðasta sinn sem við heyrum af eða sjáum viðlíka breytingar.

En til lengri tíma litið munu slíkar breytingar líklega littlu ef nokkru skila, en krefjast sífellt fleiri og nýrri breytinga.

Því næsta víst er að ef orðum eins og "feitur" er skipt út fyrir "heljarmikill", mun fljótlega verða til einstaklingar sem móðgast yfir að orð eins og "heljarmikill" sé notað og vilja flokka það sem særandi.

 

 

Ritskoða barnabækur sem allir kannast við