DAV er besti kosturinn í stöðunni

Auðvitað hef ég verið að velta því fyrir mér hver sé besti ríkisstjórnarkosturinn, eins og svo margir aðrir. Það er eiginlega ekki annað hægt en að taka þátt í þessum vinsæla samkvæmisleik.

Íslendingar þurfa trausta stjórn, sem spannar hið pólítíska litróf og getur skapað sátt eins víða og hægt er.

Engir tveir flokkar eru betri til að skapa slíka sátt en Sjálfstæðisflokkurinn og Vinstri græn, og rétti flokkurinn til að vera með þeim er að mínu mati Björt framtíð.

Ég geri mér grein fyrir því að þetta er líklega ekki óskastjórn neins af þessum flokkum, en þetta er besti kosturinn.

Það þarf ekki að líta lengi yfir sviðið til að sjá að raunverulega eru bara 5 flokkar í pottinum.  Samfylkingin á ekkert erindi í ríkisstjórn eftir þann dóm kjósenda sem flokkurinn fékk og Framsóknarflokkurinn þarf að leysa úr sínum innanflokksvandamálum áður en hann fer að hyggja að ríkisstjórnarþátttöku.

Píratar þurfa að fást við sína "vaxtarverki" og enginn veit nákvæmlega hvernig 10 manna þingflokkur Pírata kemur til með að "virka".

Ég held að Viðreisn hefði sömuleiðis gott af því að hefja starfsemi sína í stjórnarandstöðu, þannig að meiri reynsla komist á flokkinn og bæði hann og kjósendur fái að vita meira hvert hann stefnir, og hvernig hann stefnir að því.

Það skilur eftir þessa þrjá flokka, Sjálfstæðisflokk og Vinstri græn, sem eru tveir stærstu flokkarnir á Íslandi og Bjarta framtíð, sem hefur sýnt sig á sínu fyrsta kjörtímabili að vera hófsamur, hógvær og æsingalaus flokkur.

Því er best að enda þetta á örlítilli "Kennedy dramatík", og segja að þessir flokkar verði að spyrja sig, ekki hvað þeir geti gert fyrir flokkinn sinn, heldur hvað þeir geti gert fyrir Ísland.

Og drífa sig svo í því að mynda ríkisstjórn.

 

 

 

 

 

Elliði vill ríkisstjórn með VG

Mýtan um tap samstarfsflokka Sjálfstæðisflokksins

Enn á ný er byrjað að tönglast á þeirri mýtu að flokkar tapi á því að starfa með Sjálfstæðisflokknum í ríkisstjórn.

Yfirleitt eru þó engin rök færð fyrir þeiri skoðun. Ég skoðaði þetta og bloggaði árið 2007. Hér að neðan má finna þá færslu:

23.1.2007 | 21:54

Mýtan um fylgistapið

Hún hefur lengi og víða heyrst sú mýta að flokkar tapi á því að vera í samstarfi við Sjálfstæðisflokkinn.  Þetta hefur verið fært upp á Alþýðuflokkinn sáluga og einnig Framsóknarflokk.

En ef sagan er skoðuð er það alls ekki einhlýtt.

1959 byrjuðu Sjálfstæðisflokkur og Alþýðuflokkur í samstarfi, með 39.7 og 15.2% atkvæða á bak við sig.  Í kosningunum 1963 vann Sjálfstæðisflokkur 1.7% en Alþýðuflokkur tapaði 1%.

Aftur var kosið 1967, þá tapaði Sjálfstæðisflokkur 3.9% en Alþýðuflokkur vann á, 1.5%.  Þegar hér er komið í sögu Viðreisnarstjórnarinnar hefur Alþýðuflokkur því unnið á um 0.5% frá upphafi hennar, en Sjálfstæðisflokkur tapað 2.2%. 

Enn er kosið 1971 og þá tapar Sjálfstæðisflokkur 1.3% til viðbótar en Alþýðuflokkurinn tapar 5.2%.

Á meðan þeir tóku þátt í Viðreisnarstjórninni, þá tapar Alþýðuflokkur því 4.7% en Sjálfstæðisflokurrinn 3.5%.  Það er allur munurinn.  Sé horft til þess að nýr flokkur var kominn fram á sjónarsviðið á vinstri væng stjórnmálanna, Samtök frjálslyndra og vinstrimanna sem fékk 8.9% 1971, þá getur það varla talist stórundarlegt þó að Alþýðuflokkur hafi tapað örlítið meira.  Enginn talar þó um að Sjálfstæðisflokkurinn hafi tapað á því að vera í samstarfi við Alþýðuflokkinn.

1974 vinnur svo Sjálfstæðisflokkurinn á um 6.5%, en Alþýðuflokkurinn heldur áfram að tapa, þá 1.4%, án þess að hafa verið í stjórn, hvað þá með Sjálfstæðisflokki.

Þá tekur við stjórn Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks.

Þegar kosið er svo 1978, tapar Framsóknarflokkur 8% en Sjálfstæðisflokkur tapar 10%.  Sjálfstæðisflokkur tapaði sem sé 2% meira heldur en Framsóknarflokkurinn.  Samt talar enginn um að Sjálfstæðisflokkurinn hafi tapað á því að sitja í stjórn með Framsókn.  Alþýðuflokkurinn vinnur stórsigur, A-flokkarnir leiða Framsókn til öndvegis, vegna þess að þeir geta ekki komið sér saman um hvor þeirra eigi að fá forsætisráðuneytið.

Enn er kosið 1979.  Þá tapar Alþýðuflokkurinn 4.6%, en Framsóknarflokkur vinnur á 8%.  Engan man þó eftir að hafa talað um að það hafi verið Alþýðuflokknum sérstaklega slæmt að vera í stjórn með Framsókn.

Þá tekur við ríkistjórn Gunnars Thoroddsen.  Framsóknarflokkur, Alþýðubandalag og lítill hluti Sjálfstæðisflokks.

Síðan er kosið 1983.  Sjálfstæðisflokkur vinnur á, 3.3%, en Framsóknarflokkur tapar 5.9%.  Þeir mynda saman stjórn.

1987, Sjálfstæðisflokkur tapar 11.5%, en Framsóknarflokkur tapar aðeins 0.1%.  Rétt er þó að hafa í huga að í þessum kosningum bauð Borgaraflokkurinn fram og fékk 10.7%.  Þó að það sé tekið með í reikninginn, þá tapar Sjálfstæðisflokkurinn meira heldur en Framsóknarflokkurinn.

1991. Sjálfstæðisflokkurinn endurheimtir fyrri styrk og eykur fylgi sitt um 11.4%.  Framsóknarflokkur stendur í stað og Alþýðuflokkur eykur fylgi sitt um 0.3%.  Viðeyjarstjórnin er mynduð.

1995.  Sjálfstæðisflokkur tapar 1.5% af fylgi sínu en Alþýðuflokkur tapar 4.1% af fylgi sínu. Framsóknarflokkur eykur fylgi sitt um 4.4% og fær 23.3%  Það verður þó að hafa í huga þegar þessi úrslit eru skoðuð, að Alþýðuflokkurinn hafði klofnað, Jóhanna Sigurðardóttir hafði stofnað Þjóðvaka og fengið 7.2% atkvæða. Tap Alþýðuflokksins hlýtur því frekar að skrifast á Jóhönnu Sigurðardóttur heldur en samstarfið við Sjálfstæðisflokkinn.  Það er ekki alls ekki ólíklegt að ríkisstjórnin hefði haldið velli, og haldið áfram samstarfi ef Alþýðuflokkurinn hefði ekki klofnað, en vissulega er engan veginn hægt að fullyrða um slíkt.

Þá hefst það ríkisstjórnarsamstarf sem enn er við lýði.

Kosið er 1999.  Þá vinnur Sjálfstæðisflokkurinn á um 3.6% fær 40.7% atkvæða en Framsókn tapar 4.9% og fær 18.4%.  Nýtt flokkakerfi er komið til sögunnar, Samfylkingin fær 26.8%, VG 9.1% og Frjálslyndi flokkurinn 4.2%.

Komið er að kosningum 2003.  Þá fær Sjálfstæðisflokkur 33.7%, tapar 7% og Framsóknarflokkur 17.8% og tapar 0.6%.  Hvor flokkurinn er að tapa meira?

Síðan þá hefur leið Framsóknarflokks legið stöðugt niður á við, það er að segja í skoðanakönnunum og ekki er ólíklegt að það verði hlutskipti hans í kosningunum í vor.  En ég held að skýringanna fyrir því gengi sé að leita í öðrum hlutum heldur en samstarfinu við Sjálfstæðisflokkinn.  Líklegra er að finna orsakirnar hjá flokknum sjálfum og svo þeim breytingum sem hafa verið að gerast á Íslandi, sérstaklega í búsetumálum.

En ef rennt er yfir þessa samantekt, get ég ekki fundið nokkur rök fyrir þeim fullyrðingum sem heyra má síknt og heilagt, jafnvel á virðulegum fréttastofum að þeir flokkar sem séu í samstarfi við Sjálfstæðisflokkinn tapi á því fylgi umfram samstarfsflokkinn.

 

Já, þetta var skrifað snemma árs 2007.

Og Framsóknarflokkurinn tapaði í kosningum árið 2007. Ef ég man rétt tapaði Framsókn í kringum 6% stigum og Sjálfstæðisflokkurinn vann á í kringum 3.  En þá, eins og nú, hafði Framsóknarflokkurinn átt í löngu basli og formannsskiptum sem ekki gengu eða virkuðu vel.

Þá tók við ríkisstjórn Samfylkingar og Sjálfstæðisflokks.  Ekki er hægt að segja Samfylkingin hafi riðið lakari hesti en Sjálfstæðisflokkurinn frá þeirri ríkisstjórn í kosningunum 2009.

Og nú er árið 2016, og Framsóknarflokkur og Sjálfstæðisflokkur hafa verið í ríkistjórn í tæplega þrjú og hálft ár.  Og já, Framsóknarflokkur tapar fylgi, reyndar eftir mjög eftirminnilegan sigur í kosningunum á undan.

En ég held að flestir geri sér grein fyrir því að það tap skrifast ekki stjórnarsamstarf við Sjálfstæðisflokkinn.

 

Sigurvegarar kosninganna - með og án forgjafar

Þá eru kosningum lokið og úrslitin liggja fyrir. Eins og oft upphefst nú "uppgjörið" og það er eins og oft skiptar skoðanir um hverjir eru sigurvegarar kosninganna og hvað það sé sem kjósendur eru að kalla eftir.

Í eðli sínu eru kosningar keppni um atkvæði og sá vinnur kosningar sem fær flest atkvæði, en það er ýmislegt fleira sem líta má til, til dæmis hverju flokkar bæta við sig, hvernig þróaðist fylgi þeirra - miðað við skoðanakannanir og jafnvel söguna.

Það er líka hægt að vinna kosningarnar og "tapa" eftirleiknum og stjórnmálasagan geymir ýmis dæmi um það.  Þannig mun það koma  í ljós á næstu dögum (ef til vill vikum) hverjir verða endanlegir sigurvegarar.

Sigurvegarar og taparar án "forgjafar"

En það er ljóst að sigurvegari kosninganna  er Sjálfstæðisflokkurinn. Kemur mörgum á óvart (þar með töldum mér) með því að vera fast við 30%.  Afgerandi stærsti flokkuri landsins og formaðurinn afar traustur og kosningarnar verða að teljast gríðarlegur persónulegur sigur fyrir Bjarna Benediktsson. Hafi einhverjir Sjálfstæðismenn efast um hann hlýtur það að vera úr sögunni.

Stærsti flokkurinn í öllum kjördæmum, 5 þingmenn í kraganum, og svona má lengi telja. Það eina sem ætti að valda flokknum ákveðnum áhygjum eru úrslitin í Reykjavíkurkjördæmunum.

Kosningasigurinn er einnig athygliverður vegna þess óróa sem hefur verið í flokknum undanfarna mánuði, útganga fyrrverandi forystumanna og óánægðra kvenna.

Sigurinn því enn sætari fyrir vikið.

Vinstri græn koma  sterk úr þessum kosningum og formaður flokksins, Katrín Jakobsdóttir kemur sömuleiðis ákaflega vel út. Ég held að Katrín sé nú óskoraður leiðtogi stjórnarandstöðunnar á líðandi kjörtímabili og sömuleiðis í raun foringi "vinstri vængsins" á Íslandi.

Þrátt fyrir að Píratar hljóti að hafa orðið fyirir miklum vonbrigðum eru þeir sigurvegarar. Þriðji stærsti flokkur, góður sigur þrátt fyrir að augljóst hafi verið að þeir hafi átt von á stærri sigri.

Með þrjá flokka á undan sér og þrjá flokka á eftir sér er Framsóknarflokkurinn fjórði stærsti þingflokkur landsins, en það er stórt fall frá því að vera sjónarmun frá því að vera sá stærsti. í öðru sæti.  Eini ljósi punkturinn er sá að Lilja Alfreðsdóttir kemst inn.  Það hefði einhverntíma þótt lygasögu líkast að Framsóknarflokkurinn hefði þingmann í Reykjavík, en Samfylkingin ekki.

Það er vert að hafa í huga að þó að Framsóknarflokkurinn tapi ótrúlega miklu fylgi, eru fleiri sem velja flokkinn en Viðreisn, Bjarta framtíð og Samfylkingu.

Fimmti stærsti flokkurinn er Viðreisn, sem er óneitanlega góður staður til að vera á fyrir flokk sem er að bjóða fram í fyrsta sinn. Eftirminnileg innkoma.

Þá er það Björt framtíð, sem getur ekki verið sátt við sitt gengi, ungur flokkur sem aldrei hefur verið nema í stjórnarandstöðu getur ekki verið sáttur við að tapa fylgi í sínum öðrum kosningum.  En eftir að hafa verið utan þings um langa hríð í skoðanakönnunum strjúka þau svitann af enninu.

Sjöundi og síðast flokkurinn sem kemst á þing er Samfylkingin. Hún er, fyrir utan þá flokka sem ekki ná á þing, sannarlega sá flokkur sem tapar kosningunm. Flokkurinn býður afhroð, á aðeins 3. þingmenn og má sannarlega muna sína fífla fegurri. Að fara úr næstum 30% fylgi, í undir 6 á minna en 8 árum, er fylgistap sem á líklega fáa ef nokkra sína líka.

Líklega vill Samyfylkingin ólm sameinsast einhverjum á næstu mánuðum, Björt framtíð kemur óneitanlega upp í hugann, því næsta verkefni sem blasir við Samfylkingunni hlýtur að vera að reyna að byggja upp björgunarfleka í Reykjavíkurborg, til að reyna að finna viðspyrnu.

Sigurvegarar með "forgjöf".

Ef aðeins er litið til hve flokkar auka mikið fylgi sitt, er röðin önnur.

Viðreisn er sá flokkur sem eykur mest fylgi sitt.  Það er alveg sama hvort reiknað er í prósentustigum, eða hlutfallslegri aukningu.  Það er reyndar ótvræður kostur að byrja á 0 í slíkum útreikningum.

Í öðru sæti eru Píratar. Auka þingmannafjölda sinn um 7 eins og Viðreisn, en prósentustigin eru færri.

Í 3ja sæti eru Vinstri græn.

Í fjórða sæti Sjálfstæðisflokkur.

Af "tapflokkunum" tapar Björt framtíð minnstu, síðan kemur Samfylking og Framsóknarflokkurinn.  Það er þó vert að hafa í huga að Samfylking tapar hærra hlutfalli af atkvæðaprósentu sinni og hún er að tapa vel yfir helming af fylgi sínu, aðrar kosningar í röð.  Engin flokkur hefur tapað hærri hlutdeild af fylgi sínum en Samfylking gerir nú, nema Samfylking árið 2013.

Eins og blasir við er matið í "forgjafarflokknum" meira huglægt. Það má týna ýmislegt til, og deila um margt. Það er til dæmis ekkert of algengt að flokkar í ríkisstjórn bæti við sig fylgi eins og Sjálfstæðisflokkurinn gerir nú.  Það tókst svo sannarlega hvorki Samfylkingunni né Vinstri grænum í síðustu kosningum, hvað þá Sjálfstæðisflokknum og Framsóknarflokknum í þeim þar síðustu.

Það má líklega teljast nokkuð kostur að vera "óspjallaður" flokkur, þ.e. að hafa aldrei setið í ríkisstjórn, eins og gildir um Pírata, Bjarta framtíð og Viðreisn.  En Bjartri framtíð dugar það ekki til neins.

Svo er það keppnin við skoðanakannanir. Þar vinna flokkar alls kyns sigra, ekki síst þegar skoðanakannanir hafa verið misvísandi eins og fyrir þessar kosningar.

Það er enda í "forgjafarflokknum" sem flestir stjórnmálaflokkar reyna að telja sjálfum sér og öðrum trú um að þeir séu á einhvern hátt sigurvegarar kosninga.

Það held ég að eigi við um alla flokka í þessum kosningum, nema Samfylkinguna. Hún reyndi að vísu að halda því fram að stefna hennar hafi sigrað, en ég held að engin hafi verið að hlusta.

En þegar til kastanna kemur snúast kosningar um atkvæðafjölda og í framhaldi af því þingstyrk. Þar vinnur Sjálfstæðisflokkurinn góðan sigur, og næst á eftir honum koma Vinstri græn.

Það þýðir ekki að aðrir flokkar gæti ekki vel við unað, sérstaklega Píratar og Viðreisn.

Og svo eiga allir flokkarnir 7 enn möguleika á að ná sigri í "stjórnarmyndunarkaplinum", en það er allt önnur og flóknari saga.

P.S. Einn sigurvegari er ónefndur, en það er Flokkur fólksins. Hann nær nógu hátt til að fá styrk frá ríkinu þó að hann nái ekki á þing.  Við verðum að vona að hann beri gæfu til að nota þann möguleika sér til framdráttar.

Eitthvað rámar mig í flokk með svipað nafn og ekki ósvipaða stefnu, sem náði svipuðum árangri í síðustu kosningum, en síðan heyrðist lítið eða ekkert til, nema deilur um ríkisstyrkinn.

Lokatölur: Píratar bæta við manni

Píratar töpuðu - kosningabaráttunni

Auðviað geta Píratar verið nokkuð ánægðir, þeir stórauka fylgi sitt og ná að festa sig í í sessi, en það er alltaf en.

Staðreyndin sem blasir við er að Píratar töpuðu kosningabaráttunni, glutruðu niður afar vænlegri stöðu.

Þó að þeir reyni að bera sig borginmanlega (og nota bene tala eins og "hefðbundnir valdaflokkar) og segjast ekki hafa búist við meiru, blasir við að það er rangt.

Þeir eru einfaldlega ekki að segja satt.

Það blasir við öllum sem vilja sjá og velta fyrir sér pólítík, að flokkur sem á von á því að fá í kringum 14-15% í kosningum, tekur ekki að sér að mynda ríkisstjórn fyrir kosningar.

Einhverjir vilja sjálfsagt benda á að að slíkt stjórn eigi ekki svo langt í land miðað við kosningaúrslit, og hafa nokkuð til síns máls.  En það er ekki síður vegna góðrar frammistöðu Vinstri grænna frekar en Pírata.

Aðrir vilja sjálfsagt kenna slælegri kosningaþátttöku ungs fólks um. Um það er að segja að ég hef reyndar engar tölur séð um það enn, en skuggakosningar framhaldsskólanna gefa Pírötum vissulega betri úrslit en hinar raunverulega, en samt engan veginn nóg til að halda því fram að betri kjörsókn hefði gefið verulega breytt úrslit.

Píratar einfaldlega "fluttu inn í skýjaborgirnar" sem skoðanakannanir og fjölmiðlar teiknuðu upp.  En þeir stóðu ekki undir því.

Ég held að þetta megi líklega að stórum hluta skrifa á forystufólk Pírata. Þó að margir vilji breytingar í íslenskum stjórnmálum felur það ákall (að mínu mati, þó að ég geri ekki kröfu til að teljast talsmaður kjósenda) ekki í sér að kjósendur séu að óska eftir  forystumönnum veifandi einhverjum spjöldum í sjónvarpssal og dónalegu pískri. Það gefur vissulega í skyn "ný stjórnmál", en ekki í þá átt sem flestir óska sér að ég tel.

Ég reikna heldur ekki með því að flokkurinn hafi aflað sér margra atkvæða á þingi ASÍ.

En þar með er ekki sagt að Píratar séu ekki einn af þeim sem teljast sigurvegarar, þriðji stærsti flokkurinn, sá flokkur sem bætir næst mest við sig (mest af þeim flokkum sem áttu sæti á þingi) og er í eftirsóknarverðri stöðu.

Nú hefst alvaran.

Einar Pírati: Súrsæt niðurstaða

Er ekki annað hvort Össur eða Steingrímur J. að segja ósatt?

Í raun er ekkert málefni í komandi kosningum mikilvægara en afstaðan til Everópusambandsins. Þó einhver málefni kunni að þykja mikilvægari á styttri tíma mælikvarða, er ekkert sem skiptir Íslendinga meira máli þegar til lengri tíma er litið.

Það er í sjálfu sér ekkert óeðlilegt að skiptar skoðanir séu um málið, en nauðsynlegt að það sé rætt af hreinskilni og sem mestar og réttastar upplýsingar séu á boðstólum fyrir almenning.

Að ýmsu leiti má segja að þar vanti upp á. Vissulega getur hver og einn farið og leitað sér upplýsinga, en fæstir hafa þó tíma til þess. Þess vegna er mikilvægt að þeir sem starfa við það að afla upplýsinga og mynda sér skoðun (s.s. alþingismenn) geri það af einurð og miðli upplýsingum með sannleika og hreinskilni að leiðarljósi.

Það vantar þó mikið upp á þar, og ekki síst í kringum þar aðlögunarviðræður sem þegar hafa farið fram. Enginn þátttakandi þar hefur gert neina þá tilraun sem ég hef orðið var við, til að upplýsa almenning um framgang viðræðnanna. Allra síst um hvers vegna þær sigldu í strand.

En þegar ég gaf mér tíma til þess að horfa á umræðuþátt RUV um utanríkismál, vakti það mikla athygli mína að Össur Skarphéðinsson talaði á þann veg að Ísland hefði verið hársbreidd frá því að ná "glæsilegri" niðurstöðu í kaflanum um sjávarútvegsmál, þegar viðræðum við "Sambandið" var frestað í janúar 2013. Umræðan um "Sambandið" hefst þegar u.þ.b. 32:30 min eru liðnar af þættinum).

Þetta stangast á við allt sem ég hef áður heyrt og lesið.

Ég hef engan heyrt segja að "sést hafi til lands" í sjávarútvegsmálum og hyllt hafi undir "glæsilega niðurstöðu".

15. janúrar 2013 sagði Össur Skarphéðinsson í samtali við Morgunblaðið:

Ég tel til dæmis að það sé lýðræðislegt af okkar hálfu að búa svo um þetta mál að ný ríkisstjórn geti sett mark, ekki bara á framvindu málsins, heldur sérstaklega á samningsafstöðuna í þeim tveimur málaflokkum sem eru langmikilvægastir,“

Þá talar hann um að ekki einu sinni samningsafstaðan sé að fullu ákveðin.  Þegar spólað er næstum fjögur ár fram í tímann, lá við að niðurstaða væri fengin, þrátt fyrir að engar viðræður hafi farið fram í millitíðinni.

Í frétt Morgunblaðsins stóð ennfremur:

Í samtali við mbl.is sagði Össur þetta ekki vonbrigði fyrir Samfylkinguna, enda hefði alltaf verið rætt um að hægja á ferlinu í kringum kosningarnar. Hann leyndi hins vegar ekki vonbrigðum með hvernig sjávarútvegs- og landbúnaðarmálin hefðu farið. Heimatilbúinn vandi hefði tafið för í landbúnaði og makríldeilan átt sinn þátt í að tefja sjávarútveginn.

Í þingræðu sagði Steingrímur J. Sigfússon:

Frú forseti. Mitt mat var það að á árinu 2012, a.m.k. langt fram eftir því ári, voru engin þau tímamót uppi sem kölluðu á að endurskoða viðræðurnar, hvað þá slíta þeim. Það var m.a. þannig að allt það ár fram á haust bundu menn vonir við að sjávarútvegskaflinn opnaðist. Eitt af mínum fyrstu verkum sem sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra í janúar 2012 var einmitt að fara til Brussel og leggja ekki síst áherslu á það að Evrópusambandið drifi sig í að leggja fram rýniskýrslu sína þannig að við gætum farið í að ræða sjávarútvegsmálin eða sjá a.m.k. á spil Evrópusambandsins í því. Það var ekkert nýtt af okkar hálfu. Við höfðum lagt á það mikla áherslu. Í raun og veru er það sem er grætilegt eftir á að hyggja að okkur skyldi ekki takast að koma sjávarútvegskaflanum og eftir atvikum landbúnaðar- og dýraheilbrigðisköflunum lengra áfram þannig að við sæjum eitthvað meira hvar við stæðum í þeim efnum. Ég var og er mjög spenntur fyrir því að sjá það. Það er í sjálfu sér það sem eftir er til að við fáum einhverja mynd af því í hve ríkum mæli eða hvort Evrópusambandið býður upp á einhverjar þær sérlausnir fyrir okkur í þessum efnum sem gætu verið athugunarvirði.

Það voru að mínu mati engin tilefni til að gera brot í þetta ferli á árinu 2012 fyrr en leið að lokum þess og eftir ríkjaráðstefnuna í desembermánuði. Þá var orðið ljóst að við yrðum engu nær þegar kæmi að kosningunum enda biðum við átekta fram yfir ríkjaráðstefnuna í desember. Í beinu framhaldi af því tóku stjórnarflokkarnir að ræða saman um að úr því sem komið væri yrði að horfast í augu við að mikið meira mundi ekki gerast í þessu ferli fyrir kosningar. Þá væri lýðræðislegast að hægja á því (Forseti hringir.) og láta næsta kjörtímabil um að takast á við framhaldið.

Sem sagt, beðið var eftir og vonir stóðu til að að sjávarútvegskaflinn opnaðist. Vonast var eftir að "Sambandið" legði fram rýniskýrslu.

Ekkert hafði í raun gerst í hvað varðar sjávarútvegsmálin.

En í október 2016 talar Össur eins og aðeins hafi vantað herslumuninn á því að "glæsileg niðurstaða" kæmi í sjávarútvegskaflann og "sést hafi til lands".

En þeir geta ekki báðir verið að segja satt Steingrímur J. og Össur.

Annar hvor hlýtur að vera að ljúga.

Reyndar ber Steingrími J. ágætlega saman við Össur árið 2013.  Það er aðeins Össur árið 2016 sem kemst að allt annari niðurstöðu.  Því liggur því beinast við að álykta að Össur sé ósannindamaðurinn.

Nema auðvitað að Össur hafi staðið í samningaviðræðum á bak við Steingrím.

En því miður var því sem næst allt viðræðuferlið á þessa lund. Samfylkingin keyrði upp einhverja óútskýranlega bjartsýni og virtist segja því sem næst hvað sem er, bara að viðræðurnar gætu haldið áfram og áfram væri hægt að blekkja kjósendur.

Aldrei hefur verið rætt hreinskilnislega um hvers vegna viðræðurnar sigldu í strand, og enginn er krafinn svara um hvernig þeir hafi hugsað sér að taka upp þráðinn á ný.

Enn og aftur er meginþráðurinn óhófleg bjartsýni Samfylkingar og trú á "töfralausnina", enn á ný skiptir raunveruleikinn engu máli.

Nú berst "olíumálaráðherrann" fyrrverandi fyrir pólítísku lífi sínu og allt er leyfilegt.  Líka að segja að sjávarútvegskaflinn hafi verið á "síðustu metrunum" og stefnt hafi í "glæsilega niðurstöðu".

Það er óskandi að kjósendur sýni það á morgun, svart á hvítu hvað þeim finnst um slíkan málflutning.

P.S. Hér að neðan er svo stutt myndband, þar sem þáverandi stækkunarstjóri Evrópusambandsins tekur Össur í stutta kennslustund um hvernig aðlögunarviðræðurnar virka.

Þetta telst líklega vera "klassík".

 

 

Vinstri flokkarnir boða leið franskra sósíalista

Það er líklega ekki seinna vænna fyrir íslensku vinstriflokkana að taka up leið franskra sósíalista hvað varðar 35 stunda vinnuviku.

Því meira að segja franskir sósíalsistar eru að gefast upp á þessu baráttumáli sínu.

Það hefur einfaldlega ekki virkað.

Stytting vinnuuvikunnar átti að draga úr atvinnuleysi (er þörf fyrir það á Íslandi) og "dreifa" störfum á meðal launþega.

En eins og flestir vita er atvinnuleysi í Frakklandi í kringum 10% og hefur verið það lengi. (Atvinnuleysi dróst þó saman stuttu eftir innleiðingu 35 stunda vikunnar árið 2000, en þá voru sömuleiðis betri tímar (um skamma hríð í efnahagnum).

Nú vilja Frakkar frekar láta það eftir aðilum vinnumarkaðarins að semja sín á milli um vinnutíma og hafa hann jafnvel mismunandi eftir fyrirtækjum og starfsstéttum.

En Íslenskir sósíalistar eru oft dulítið á eftir "kúrfunni".

Þess má svo til gamans geta að skoðanakannanir benda til þess að Hollande sé nokkurn veginn eini sósíalistinn í Evrópu sem nýtur minni stuðnings en Samfylkingin, en samkvæmt nýjustu könnunum eru 4% Frakka ánægðir með hann sem forseta.

Spurning er hvort að Samfylkingin geti gert betur en það á kjördag?

 

 

Styttri vinnuvika innan seilingar?

Þeir segja að maðurinn lifi ekki af geimvísundunum einum saman

Margt skondið gerist jafnan í kosningabaráttu, en ég held að þetta sé það fyndnasta sem ég hef séð fyrir þessar kosningar.

Það er einfaldlega ekki hægt að búa þetta til, eins og maðurinn sagði, þetta gerist bara í raunveruleikanum.

Vissulega er það ágætt að Ísland taki þátt í geimvísindaáætlun, en sem vinnumarkaðsstefnu er það frekar þunnur þrettándi.

Eiginlega ekki boðlegt.

En hvað lengi telja Píratar sig geta boða að þeir hafi enga stefnu og hafi engan tíma til þess að setja sig inn í málin?

Þingmenn þeirra hafa verið á launum hjá þjóðinni í næstum 4. ár við að mynda sér skoðun og stefnu.

Einn þingmanna þeirra hefur verið á launum við það í næstum 8 ár.

Þeir stæra sig af því að þeir hafi fjöldan allan af meðlimum, virkt spjall og þar fram eftir götunum.

En stefnan er engin í mörgum málaflokkum.

Það veit engin hver er stefna Pírata í vinnumarkaðsmálum, landbúnaðarmálum, hvort þeir vilja að Ísland eigi að vera í NATO og svo má lengi telja.

Eins og Ólafur Ragnar Hannesson sagði, "þetta eru engin geimvísindi".

En það þarf að hafa stefnu og það þarf að taka afstöðu.

Það er engin þörf á þingmönnum sem sitja hjá oftar en ekki.

P.S. Misritunin í fyrirsögninni er með vilja.

 

 

Voru það pólítísk mistök að láta sannleikann koma í ljós?

Nú þegar flestar skoðanakannanir sýna að vinstri VASP stjórn nýtur annaðhvort mjög tæps meirihluta þingmanna, eða jafnvel nær ekki meirihluta, tala margir um að það hafi verið mistök fyrir "fjórflokkinn" (VASP) að ræða saman. 

Það hafi dregið frá þeim fylgi að kjósendur horfðust í augu við vinstristjórn. 

Ef til vill er það rétt.

En hvað annað væri í stöðunni ef þessir fjórir flokkar stjórnarandstöðunnar næðu þokkalegum meirihluta?  Er það pólítísk mistök að staðfesta það sem þó blasir við öllum?

Eru það pólítísk mistök að sannleikurinn blasi við?

En það er ekki ólíklegt að margur hugsi sig um tvisvar þegar vinstristjórn blasir við.

Staðreyndin er sú að lang mestar líkur eru á vinstri stjórn eftir komandi kosningar. Því Viðreisn er sömuleiðis líklegust til að mynda stjórn til vinstri. Sú staðreynd blasir við öllum sem hlustaða hafa á yfirlýsingar forystumanna. Það er líka öllum ljós sú staðreynd að það er til vinstri sem Viðreisn getur látið drauma sína um "Sambandsaðild" mjakast áfram.

Eini möguleikinn sem kemur í veg fyrir myndun vinstristjórnar er að Sjálfstæðisflokkurinn styrki stöðu sína enn frekar, eins og hann er að gera í flestum könnunum.

En hins vegar myndi ég ekki taka undir þá skilgreiningu blaðamanns mbl.is, um að Viðreisn sé í raun í lykilstöðu.  Það tel ég óskhyggju blaðamanns.

Það er alger miskilningur að á ferðinni séu tvær "blokkir" með Viðreisn á miðjunni, þ.e.a.s. ef VASP nær ekki meirihluta.

Enginn VASP flokkanna mun telja sig (að mínu áliti) bundna því samstarfi hafi flokkarnir minnihluta og 5 flokka stjórn með Viðreisn mun sjálfsagt koma til greina, en alls ekki vera bindandi val.

Það eina sem má líklega fullyrða ef að nákvæmlega þessi niðurstaða yrði raunin, væri að stjórnarmyndun yrði erfið.

En það sem verður líklega hvað mest spennandi á kosninganótt, ef marka má skoðanakannanir, er hvort að Samfylkingin eða Björt framtíð falli út af þingi, eða nái ekki uppbótarþingmönnum,  annað hvor flokkurinn eða báðir.

En slíkt myndi auðvitað gjörbreyta stöðunni.

Ný könnun sýnir Viðreisn í lykilstöðu

Ruddaskapur eða spilling

Ég held að fátt ef nokkuð geti komið í veg fyrir að Hillary Clinton verði næsti forseti Bandaríkjanna.

Í raun eru það all nokkur tíðindi. Ekki aðeins verður hún (ef eftir gengur) fyrsta konan til að gegna þessu "valdamesta embætti" heims, heldur verður hún einnig fyrsti maki fyrrverandi Bandaríkjaforseta til þess að gegna embættinu.

En ég get tekið undir með þeim mörgu sem segja að Bandaríkjamenn standi frammi fyrir tveimur miður góðum kostum.

Annars vegar er það Trump, í raun óþarfi að fara mörgum orðum um hann, með sinni ruddalegu framkomu og innihaldslitlum eða -lausum fullyrðingum.

Hins vegar er það Hillary Clinton, sem ásamt eiginmanni sínum - fyrrverandi forseta virðist hafa tekist að taka stjórnmálaþátttöku sína upp á þær "fjárplógshæðir" að ekki má finna sambærileg dæmi nema hjá vanþróuðum þjóðum og einvöldum (Verkamanna leiðtoginn Tony Blair kemur þó stuttlega upp í hugann).

En þó að kostirnir séu ekki góðir, eru kosningarnar á ýmsan hátt athygliverðar. Á meðal þess sem hefur vakið athygli mína er:

Eins og víða annars staðar snúast kosningarnar að þó nokkru leyti um að kjósendur eru búnir að fá yfir sig nóg af "kerfinu".  Það er þess vegna sem Trump hefur þó haldið því fylgi sem hann hefur.  Það má auðveldlega halda því fram að Hillary Clinton ætti í mun meiri erfiðleikum í að sigra "utan kerfis mann" sem hegðaði sér með hefðbundnari hætti en fyrrverandi demókratinn Donald Trump. Spurning hvort að hún myndi ná að gera það.

Enginn hefur minnstu áhyggjur af því að annar frambjóðandinn hafi úr mun meira fé að spila. Enginn hefur áhyggjur að "fjármagnið" ráði hver sigrar.  Í þetta skiptið hefur "rétti" frambjóðandinn meira fé.

Enginn hefur af því áhyggjur að "Wall Street" fylki sér því sem næst sem einn maður að baki öðrum frambjóðandanum. "Wall Street" er núna með "the good guys".

Wikileaks, sem hefur verið eins og "lýsandi viti" fyrir hinn "frjálslynda heim", er nú "handbendi Rússa". Lekar eiga ekkert erindi til almennings ef þeir hjálpa "vondu köllunum".

Það má svo líklega velta því fyrir sér hversu mikinn þátt "pressan" sem á svo erfitt með að skilja Trump nú, á í að koma honum þangað sem hann er. Líklega hafði enginn frambjóðandi í forkosningum Rúpúblikana jafn góðan aðgang að fjölmiðlum, enda skapaði hann drjúgt af fyrirsögnum. "Hefðbundnir" frambjóðendur voru álitnir jafnvel hættulegri ern Trump - þá.

Að mörgu leyti finnst mér gott að þurfa ekki að velja á milli þeirra tveggja, Hillary og Donalds, en ég vona að enginn miskilji þessi skrif mín svo að ég sé fylgjandi Trump. Þyrfti ég að kjósa myndi ég kjósa Clinton.

Því þrátt fyrir allt er minni hætta af spillingu og peningagræðgi, en æðibunugangi, reynsluleysi, lítt hugsuðum breytingum, vanhugsuðum yfirlýsingum, dónaskap í samskiptum ríkja og "fílum í postulínsbúðum".

En það er samt ekki hægt annað en að velta því fyrir sér hvernig stendur á því að ein af fjölmennari þjóðum heims og sú öflugasta, stendur ekki frammi fyrir betri kostum.

 

P.S. Hér fyrir neðan má finna myndband frá umræðum á Fox síðastliðinn sunnudag.  Hlustið á orð Bob Woodward.

P.S.S. Líklega má halda því fram að helstu "sigurvegarar" kosninganna verði "hakkarar" og sérfræðingar í tölvu öryggismálum. Líklega verður yfirdrifin eftirspurn eftir starfskröftum þeirra í framtíðinni.

 

 

="

Clinton hagnaðist um tugi milljóna

Tíðindalaust vinstrahjal um ekki neitt

Það að stjórnarandstöðuflokkar telji fulla ástæðu til þess að kanna möguleikga á myndun meirihlutastjórnar, fái þeir til þess umboð, eru álíka mikil tíðindi og að rigning sé blaut.

Nú eða að vinstri flokkar vilji vinstri stjórn.

Ekkert minnst á stefnumál, ekkert minnst á "stutt kjörtímabil", ekkert minnst á hver myndi leiða hugsanlega ríkisstjórn þessar flokka.

Staðreyndin er auðvitað sú að bæði menn og málefni skipta máli. Það er næsta víst að næsta ríkisstjórn, hvernig sem hún verður skipuð, þarf að glíma við mörg erfið verkefni, mörg ófyrirséð sem ekkert er minnst á í stefnuskrám flokkanna.

Því skiptir máli hver leiðir, hverjum treysta kjósendur best til að stýra og takast á við vandamálin.

Auðvitað ber flokkunum engin skylda til þess að upplýsa kjósendur um slíkt. En þegar því er haldið fram að það sé svo upplýsandi fyrir kjósendur að fá að vita fyrirfram um að einhverjir "sjái ástæðu til að kanna möguleika" á einhverju nánar, segir það ekki neitt.

Það er innantómt hjal.

Þessir fundir virðast engu hafa skilað nema tíðindalausu vinstrahjali um ekki neitt.

Persónulega finnst mér það ekki benda til þess að slík ríkisstjórn yrði landi og þjóð til heilla.

 

Valkostur við stjórnarflokkana

Vinstri VASP stjórn möguleg, en Sjálfstæðisflokkurinn styrkir stöðu sína

Það þarf alltaf að hafa í huga að um skoðanakönnun er að ræða, en það breytir því ekki að oft er gaman og jafnvel gagnlegt að velta vöngum útfrá slíkum könnunum.

Það sem virðist ljóst er að kosningarnar á laugardaginn verða líklega afar spennandi - allt fram á síðustu stundu.

Ef við leggjum þessa skoðanakönnun til grundvallar, er ljóst að vinstri VASP stjórn er möguleiki, sá "fjórflokkur" hefur meirihluta.  En litlu má muna að annaðhvort Björt framtíð eða Samfylkingin detti út af þingi - hugsanlega báðir flokkarnir og þá væri uppi allt önnur staða (þeir gætu þó hugsanlega náð kjördæmakjörnum þingmanni/mönnum undir slíkum kringumstæðum t.d. Árna Páli og/eða Loga frá Samfylkingu og Óttari frá Bjartri framtíð.)

En ef þetta yrði niðurstaðan (eða í nánd við þetta) eru kjósendur ekki að kalla eftir Samfylkingunni eða Bjartri framtíð í ríkisstjórn, og VASP stjórn yrði frekar veik. Samfylkingin myndi líklega velta því fyrir sér hvort hún treysti sér í stjórnarsetu með þessa útkomu.

En Sjálfstæðisflokkur, Framsóknarflokkur og Viðreisn vinna á. 

En enn er vinstri stjórn lang líklegasta útkoman miðað við þessar niðurstöðu og yfirlýsingar flokksforkólfa hingað til - því lang líklegast er að Viðreisn myndi styðja vinstristjórn.

Vinstri græn, Píratar og Viðreisn væri ekki ólíklegt stjórnarmynstur horft á þessa skoðanakönnun.

Eina leiðin til að koma í veg fyrir vinstri stjórn er að Sjálfstæðisflokkurinn haldi áfram að auka fylgi sitt.

Það er rétt að gefa því gaum að hlutfall þeirra sem gefa upp afstöðu sína hefur aukist, svarhlutfall er yfir 70%. Það gefur könnuninn aukna vigt, enda alls óvíst að kjörsókn verði mikið meiri.

 

 

Sjálfstæðisflokkur með 25,1%

Frambjóðendur, titlar og menntun

Enn á ný er hafin mikil umræða á Íslandi um menntun og titla einhvers frambjóðanda. Sitt sýnist hverjum eins og vonlegt er.

Auðvitað skiptir meginmáli hvað frambjóðendur segja og gera, frekar en hver menntun þeirra er.  En það verður þó ekki framhjá því litið að auðvitað skiptir máli að frambjóðendur segi sannleikann á þessu sviði, jafnt sem öðrum.

Sé sannleikurinn ekki í hávegum hafður, vekur það efasemdir um trúverðugleika frambjóðendans.

Ég ætla ekki að dæma neitt um sannleiksgildið í þessu öllu saman, í hvoruga áttina, þau orð frambjóðandans að honum þætti skrýtið að verið væri að vekja athygli á þessu stuttu fyrir kosningar fengu mig til að hlægja.

Ég man ekki betur en að menntunarmál og titlar frambjóðanda hafi verið sérstakt áhugamál margra vinstrimanna fyrir síðustu og þar síðustu kosningar.

Slíkt ætti því ekki að þurfa að koma neinum á óvart nú.

 

 

Hefur Evrópusambandið gert sinn síðasta fríverslunarsamning?

Enn er fríverslunarsamningur "Sambandsins" við Kanada ekki í höfn, og í raun stór spurning hvort að yfirhöfuð verði nokkuð úr honum.

Fullyrt er að enn sé unnið bakvið tjöldin í því að reyna að "bera fé og aðra "greiða"" á Wallóna, til þess að reyna að fá þá til að ljá samningnum samþykki sitt.  En allt kemur fyrir ekki.

Ef ekkert verður af samningum, þykir það gríðarlegt högg fyrir "Sambandið", viðskipta og utanríkisstefnu þess.

Reyndar hafa ýmsir sagt, þar á meðal Tusk, forseti Leiðtogaráðs "Sambandsins", að verði þessi samningur ekki samþykktur hafi Evrópusambandið gert sinn síðasta viðskiptasamning, alla vegna um langt skeið.

Það er í sjálfu sér ekki ólíklegt, enda vandséð að mörg ríki vilji eyða löngum tíma og dýrmætum starfskröftum (samningar við Kanada hafa staðið yfir í kringum 7 ár) í að semja við "Samband" sem ekki getur staðfest samninga.

Það verður heldur ekki séð að slíkar samningaviðræður, sem síðan yrði hafnað, væru "Sambandinu" til framdráttar.

Enn og aftur er þarft að benda Íslendingum á að það er nákvæmlega engin skynsemi í því fólgin að "múra" Ísland innan Evrópusambandsins og tollmúra þess, allra síst nú þegar útlit er fyrir að stærsta einstaka viðskiptaland Íslendinga sé á leiðinni út.

P.S. Einstaka "samæriskenningasmiðir vilja svo meina að það sé "harðlínumönnum" sem vilja hegna Bretum eins grimmilega og kostur er, ekki svo mjög á móti skapi að samningurinn við Kanadamenn nái ekki í gegn. Eini aðilinn sem hefði getað komið í veg fyrir það á "trúverðugan" hátt hafi einmitt verið frönskumælandi Belgar.

"Samsæriskenningasmiðirnir" segja að hefði samningurinn við Kanadamenn gengið í gegn, væri nær útilokað fyrir "Sambandið" að verja að bjóða Bretum ekki jafn góðan, eða betri samning. En æ meira útlit er fyrir "glerhart Brexit".

 

Hafna „úrslitakostum“ ESB

Óskýr hugmyndafræði í íslenskri pólítík

Það hefur verið örlítið undarlegt að fylgjast með kosningabaráttunni á Íslandi. Í raun hefur mér fundist mikið meira púður hafa farið í "umbúðirnar" en innihaldið.

Ef til vill er það vegna þess að að undanskildum örfáum málum, sem oft eru falin í undarlegu orðskrúði, er ekki mikill munur á milli flestra flokkana.

Þannig voru uppi ásakanir um að Viðreisn hefði "stolið" stefnuskrá Bjartrar framtíðar, og reyndar einnig á hinn veginn.

Björt framtíð liggur svo undir ámæli um að vera lítið annað en "litla Samfylkingin", og í raun "klofningur" úr þeim flokki, frekar á persónulegum en hugmyndafræðilegum grunni.

Samfylkingin "ásakar" Pírata um að hafa "downloadað" stefnuskrá sinni og að í raun sé enginn munur á flokkunum.

Enn aðrir segja að Samfylkingin hafi flutt sig svo til vinstri að engin leið sé að sjá muninn á henni og Vinstri grænum.

Ég held reyndar að býsna margir, bæði í Samfylkingu og Vinstri grænum eigi það sameiginlegt að pólítísk afskipti þeirra hafi hafist í Alþýðubandalaginu. Líklega eru mun fleira Samfylkingarfólk "ættað" þaðan en úr Alþýðuflokknum.

Það er síðan líklega sá armur Framsóknarflokksins sem stendur nærri Vinstri grænum sem bar sigur úr bítum í formannskjöri nú nýverið og er meiri "ullarlykt" af flokknum en um hríð.

Það breytir því þó ekki að, þó að Sigurður "sáttfúsi" og "viðræðugóði" hafi tekið við stjórnvellinum þar, virðist enginn vilja tala við Framsóknarflokkinn, eftir að hann tók við.

Sigurði er gefið til kynna að hann sé best geymdur "einn með ærnar í haga", ef svo má til orða taka.

Segir ef til vill eitthvað um hvað vænlegt það er að taka ráðgjöf pólítískra andstæðinga um hver sé besti forystusauðurinn.

En eftir formannskjörið, hefur Framsóknarflokkurinn dottið úr umræðunni og fylgið sigið.

Sjálfstæðisflokkurinn er í all nokkrum vandræðum, sker sig nokkuð frá hugmyndafræðilega. Sem aftur verður svo til þess að enginn vill viðurkenna að geta hugsað sér að starfa með honum.

Eini flokkurinn sem hægt er að treysta til þess að standa nokkuð einarðlega á móti Evrópusambandsaðild.

Eini flokkurinn sem í raun getur komið í veg fyrir að næsta ríkisstjórn verði vinstri stjórn.

 

Fjölmiðlar og stjórnmál og þátttaka fjölmiðla í stjórnmálum

Ég reikna með því að mörg okkar hafi oft á tíðum sagt við sjálf okkur að við gætum sagt til um hvar "samúð" margra fjölmiðla og jafnvel fjölmiðlamanna liggi í pólítík.

Lengi vel var þetta lítið leyndarmál, flestir fjölmiðlar voru flokkspólítískir og yfir Ríkisútvarpinu var stjórn pólítískra "varðhunda", sem sagan segir að hafi jafnvel notað skeiðklukkur til að mæla tíma mismunandi stjórnmálaafla.

En síðan urðu allir fjölmiðlar "óháðir", og nei, það er ekki tilviljun að ég set það hér innan gæsalappa.

Samt þykjumst við mörg hver ennþá sjá "samúðina" beinast hingað, eða þangað.

Ef marka má "Orðið á götunni", þá fá Íslendingar hins vegar sjaldgæfa sönnun á því hvernig hlutirnir geta gengið fyrir sig á fjölmiðlum á Íslandi.

Sjálfur sjónvarpsstjórinn er að spyrja stjórnmálamanninn hver gæti verið hentugur í umráðuþátt.

Þess má svo til gamans geta (klassískt orðalag) að sjónvarpsstjórinn er fyrrverandi alþingismaður Samfylkingarinnar, sem lýsti því fjálglega hvað hann væri feginn að vera "laus undan oki auðmanna", þegar hann hætti störfum á Stöð 2 hér um árið, stuttu áður en hann komst á þing.

Ef ég vitna nú í traustan vin minn, þá segir hann að fjölmiðlamennska sé "profession".  En hann hefur meint það í jákvæðri meiningu, en ekki verið að tala um þá "elstu".

 

 

 

 

 

Viðreisn sýnir spilin fyrir kosningar

Er Evrópusambandið ófært um að gera viðskiptasamninga?

Það er þetta með "alþjóðasinnana", þá sem tala svo fjálglega um "vestræna samvinnu", þessa sem eru svo fylgjandi frelsi í viðskiptum á milli þjóða.

Það er reyndar merkilegt að enn skuli vera til stjórnmálamenn á Íslandi sem halda því fram að nóg sé að ganga í Evrópusambandið, til að vera allt í senn, alþjóðasinnaður, fylgjandi frelsi í viðskiptum, sterkur þátttakandi í vestrænni samvinnu.

Hvernig hægt er að sjá allt þetta í viðskiptablokk eins og "Sambandinu" hefur lengi verið mér hulin ráðgáta.

Fríverslunarsamningaviðræður "Sambandsins" og Kanada eru dæmi sem vert er að skoða. Að sjálfsögðu er ekkert óeðlilegt að skiptar skoðanir séu um ágæti slíkra samninga, eða þess einstaka samnings, en það er ferlið sem er athyglivert.

Viðræður á milli Kanada og "Sambandsins" hafa staðið í um áratug, þó líklega megi segja að að krafti hafi verið um að ræða 7 ára ferli.

Og samningurinn hefur verið tilbúinn, að mestu leyti, um all nokkra hríð.  En þó þurfti að gera smá breytingar hér og þar til þess að hægt yrði að koma honum í gegn.

En allt kom fyrir ekki.

Samningurinn er stopp.  Vegna þess að héraðsþing í Belgíu, þar sem frönsku mælandi sósíalistar hafa töglin og hagldirnar segir nei.

Eða öllu heldur "non" , svo við höldum þessu á "alþjóðlegu" nótunum.

Og þar við situr. Samngurinn fæst ekki staðfestur. 

Á endanum var samninganefnd Kanada nóg boðið og gekk út. Viðskiptaráðherra Kanada lét hafa eftir sér.

"It's become evident for me, for Canada, that the European Union isn't capable now to have an international treaty even with a country that has very European values like Canada. And even with a country so nice, with a lot of patience like Canada."

"I've worked very, very hard, but I think it's impossible. "We have decided to return home. I am very sad. It is emotional for me."

Enn verður þó líklega reynt að bjarga samningnum, með fundi snemma laugardags í Brussel, en líkurnar eru ekki góðar.

Reyndar höfðu bæði Bulgaría og Rúmenía hótað að stöðva að samningurinn kæmist í gegn, vegna þess að þegnar þeirra landa þurfa enn vegabréfsáritun til Kanada.

Íslendingar hljóta að spyrja sig hvort að þeir telji viðskiptahagsmunum sínum best borgið í "Sambandi", þar sem viðskiptahagsmunir geta ráðist af því hvort að takist að "berja eða múta", héraði í Belgíu "til hlýðni", eða hvort Búlgaríu eða Rúmeníu sé ósátt við "visafyirkomulag".

Það er ekki síður áhyggjuefni að ef marka má "talsmáta" ýmissa frammámanna "Sambandsins", þá virðist það fyllilega vera reiðubúið til að setja til hliðar eigin viðskiptahagsmuni til þess að beita "refsivendinum", gegn núverandi félaga, sem hyggur á brotthvarf.

Þær áhyggjur verða ekki minni, þegar um stærsta einstaka viðskiptaland Íslendinga er að ræða.

Því segi ég, verum alþjóðasinnuð, en í alvöru.  Múrum ekki Ísland innan "Sambandsins".

 

Kastljósið: Ný þróun í kosningabaráttu á Íslandi?

Á miðvikudag sá ég auglýsingar um komandi Kastljós og skildi þær eiginlega svo að spilað yrði í þættinum í upptaka af samtali Davíðs Oddssonar og Geirs H. Haarde.

Það var því svo að í dag (föstudag) að leitaði ég uppi Kastljósið á vef RUV og horfði á, nokkuð spenntur.

Mér fannst þátturinn óttalegt þunnildi þegar upp var staðið.  Ekkert nýtt kom fram sem ekki hefur verið í "umræðunni" í langan tíma, en það verður þó að segjast að það var undirbyggt nokkru betur.

En frétt af vef RUV segir þó líklega meira en margt annað að í raun er umfjöllun Kastljóss ekki byggð á samtalinu sjálfu, en frásögn  er alltaf vafa orpin, heldur meira á sögusögnum:

Í umfjöllun Kastljóss kom fram að Sturla Pálsson, starfsmaður Seðlabankans, hefði borið því við í skýrslutökum hjá Sérstökum saksóknara að Davíð Oddsson, þáverandi seðlabankastjóri, hefði tjáð sér að hann hefði sagt Geir H. Haarde, þáverandi forsætisráðherra, að lánið væri tapað áður en það var veitt og að ákvörðun um fyrirgreiðsluna hafi verið Geirs.

Orðalag eins og "...hefði tjáð sér að hann hefði sagt..." segir í þessu tilfelli allt sem þarf.

En að mörgu leiti er það meginmál að einhver hefur lekið til Kastljóss yfirheyrslu Sérstaks saksóknara yfir starfsmanni Seðlabankanns.

Það verður að ég tel að teljast nýmæli í kosningabaráttu á Íslandi að lekið sé gögnum af þessu tagi.

Persónulega tel ég enga leið til þess að ætla að tímasetning slíks leka sé tilviljun. Ég er einfaldlega ekki það trúaður á tilviljanir, þó að ég neiti því að þær séu til.

Það er þarf þó varla að efa (eða hvað) að nú upphefjist heljarinnar leit (sem verður lýst í næstum beinni í fjölmiðlum) að þeim sem hefur lekið afriti af umræddri yfirheyrslu.

Nema auðvitað að starfsmenn sérstaks saksóknara telji að brotist hafi verið inn í tölvukerfi embættisins.

En það styrkir þá tilfinningu að ekki hafi verið um tilviljun að ræða, að "kantmennirnir" voru tilbúnir. Það stóð ekki á "ýtarupplýsingum", ættarupplýsingum og jafnvel hvar einstaklingar búa.  Aðrir "fréttamenn" voru reiðubúnir með pistla sína og sagan spann nokkuð vel.

En af því að ég sagði að um nýmæli væri að ræða í kosningabaráttu á Íslandi, má ef til vill rifja upp að nýlega birti RUV frétt um nýmæli í íslenskri kosningabaráttu, það er að segja að upp hefðu skotið kollinum, "nafnlaus" myndbönd.

Í því tilfelli fannst RUV aðalfréttin felast í "sendiboðanum", en ekki því sem hann hafði að segja.

Alla vegna fannst RUV engin frétt í því að haldið væri fram að Samfylkingin væri í húsnæði sem væri í eigu félaga sem lögheimili væri í erlendum skattaskjólum. (Ég er einn af þeim steingervingum sem ekki er á Facebook, en googlaði og fann myndböndin á YouTube og má finna það er varðar Samfylkinguna hér neðst á síðunni).

Skyldi RUV koma með frétt um "lekanýjungina" í íslenskri kosningabaráttu?

Þannig eru þær ýmsar nýjungarnar í íslenskri kosningabaráttu þessa dagana.

En af því að "kantmennirnir" voru svo áhugasamir um búsetu og ættartengsl, má velta því fyrir sér hvers vegna þeir tóku hugleiðingar sínar ekki lengra og víðar?

Þannig veltu þeir því ekkert fyrir sér að fréttamaður Kastljóssins væri fyrrverandi kosningastjóri Samfylkingarinnar, afi hans hefði verið þingmaður og ráðherra fyrir Alþýðubandalagið, og að fyrir fáum árum hefði yfirmaður hans kallað hann "óþverra" (það er að segja af ég man það orðrétt). Sá fyrrverandi yfirmaður mun víst vera í framboði fyrir Sjálfstæðisflokkinn fyrir þessar kosningar.

En þetta á auðvitað ekki að skipta neinu máli, þannig má líklega kasta "vafa" yfir ættartengsl flestra Íslendinga.

Og að sjálfsögðu bera fréttamenn ekki kala til nokkurs manns, hvað þá stjórnmálaflokks, það jaðrar auðvitað við "geðveiki" að halda slíku fram.

Að sjálfsögðu er þessi "uppljóstrun" hrein tilviljun, rétt eins og koma Evu Jolie og "drottningarviðtal" við hana í Kastljósi stuttu áður.

 

 

 

Er fastgengi og lágir vextir lykill að velgengni?

Margir stjórnmálamenn eiga það sameiginlegt að boða töfralausnir. Svona eins og það þurfi bara að "ýta á hnapp", bara "að sækja um aðild að Evrópusambandinu", bara "að taka upp euroið", bara "að festa gengið",  o.sv.frv.

Hvergi hefur mér þessi árátta verið fyrirferðarmeiri en hjá þeim "frjálslyndu" stjórnmálamönnum sem boða aðild að "Sambandinu".

Viðreisn er t.d. með þá "töfralausn" að það þurfi einfaldlega að festa gengið, talað er um að fest gengi við euro, myntráð með eða án vikmarka.  Það muni svo aftur færa þjóðina lága vexti, verðtrygging verði óþörf o.sv.frv.

Stöðugleiki verði tryggður.

En er þetta rétt?  Það er að vísu rétt að taka það fram engin þjóð (að ég best veit) býr við "fast gengi". En það eru þó nokkrar þjóðir sem búa við fast gengi við einhverjar aðrar þjóðir, eina eða fleiri, myntráð eða ígildi þess.

Í raun þarf ekki að leita langt til að finna þjóðir sem búa við þennan "stöðugleika". Það eru til dæmis Frakkar.

Þar felst stöðugleikinn til dæmis í því að atvinnuleysi hefur verið um og yfir 10% lengur en forseti landsins kærir sig um að muna. Franskur stöðugleiki felst einnig í því að þar er viðverandi halli á ríkissjóði.  Skuldir ríkissjóðs vaxa stöðugt og er Frakkland löngu komið yfir þau mörk sem ríkjum á Eurosvæðinu eru sett. En "c'est la vie" og Frakkland er Frakkland segir Juncker og brosir.  Hans frægasta setning að þegar aðstæður eru erfiðar þurfi að grípa til lyga á líklega ágætlega við hér, þó að vissulega neiti því enginn að Frakkland er Frakkland.

En hefur ekki Frakkland búið við nokkuð stöðugan gjaldmiðil og lága vexti?

Og gildir það sama ekki um Portúgal? Og hefur Írland ekki sömuleiðis búið við stöðugan gjaldmiðil og lága vexti? En þrátt fyrir það hefur mér skilist að meira að segja núverandi formaður Samfylkingarinnar tali um hvað Íslandi (með sinn "óstöðuga gjaldmiðil og háu vexti) hafi gengið betur að takast á við bankahrun, sem varð í báðum löndunum.  Ítalía hefur einnig búið við "fast" gengi og lága vexti.  Stöðugi fastinn í efnahagslífinu hefur þó ekki síður verið skuldasöfnun hins opinbera og hátt (en stöðugt) atvinnuleysi.

Það er ætti að vera óþarfi að rifja upp ástandið í Grikklandi, þrátt fyrir stöðugan gjaldmiðil, lága vexti og stanslausa "hjálp" Seðlabanka Eurosvæðisins og sjálfs "Sambandsins" er Grikkland í raun orðið 3ja heims ríki á æ fleiri sviðum.

Ég held að flestum ætti að vera ljóst að fastgengi og lágir vextir tryggja ekki velmegun og gott gengi í efnahagsmálum, þó að vissulega sé stöðugt gengi eftirsóknarvert.

En það má hafa í huga að það eru u.þ.b. 24. ár og 1. mánaður síðan sá eftirminnilegi atburður gerðist að Englandsbanki gat ekki varið fastgengi pundsins.

Ekki er síður vert að hafa í huga að flestir eru sammála um að lágir vextir á Eurosvæðinu (og víðar í heiminum) séu afleiðing af stöðnuðu og þjáðu efnahagslífi svæðisins.  Seðlabankinn er með "what ever it takes" aðgerð, til að reyna að halda euroinu á lífi, blása einhverjum þrótti í viðskiptalífið og vonast eftir aukningu verðbólgu.

Í þessu skyni hefur Seðlabanki Eurosvæðisins neikvæða stýrivexti og prentar euro eins og hann óttist að það falli úr tísku.

Hverjir eru það sem halda því fram að peningaprentun og neikvæðir stýrivextir sé það sem þarf í íslenska hagkerfið, þar sem spáð er 4 til 5 % árlegm hagvexti?

Viðreisn? Samfylkingin? Píratar? Björt framtíð?

Sjálfsagt myndi Vinstri græn gleypa það jafn auðveldlega og umsóknina að Evrópusambandinu, slá í eina "kommaköku" og spyrja: Hverjum treystir þú?

Nú hillir undir að verulega slakni á gjaldeyrishöftum og hugsanlega að takist að afnema þau með öllu.

Þó að alltaf sé erfitt að spá og sérstaklega um framtíðina eins og maðurinn sagði, er allt eins líklegt að íslenska krónan muni þá láta eitthvað undan síga.

Það mun ráðast af útstreymi og einnig því hvort að velgengni íslensks atvinnulífs haldi áfram.

Útlitið er býsna gott, en ekkert er í hendi.

Ef útstreymi verður mikið er einhver versta staða að vera með fast gengi, ja nema auðvitað fyrir þá sem væru að flytja út fé og svo aftur þá sem standa í innflutningi.

En allt stefnir í að Viðreisn vilji koma á vinstristjórn.  Það sem þeir kalla að kjósa "frjálslynda miðjustjórn", en núorðið virðist "frjálslyndi" helst felast í því að vilja ganga í "Sambandið".

"Frjálslynd miðjustjórn", líklega er helst að leita til "Reykjavíkurmynstursins" til þess að skilja hvað í því felst.

"Reykjavíkurmynstrið", innganga í Evrópusambandið og beintenging við euro eða upptaka þess.

"Landaleiðir" eru víst í tísku þessa dagana.

Hvað ættum við að kalla þessa:  "Frönsku leiðina" í efnahagsmálum?  Eða förum við alla leið  og köllum þetta "grísku leiðina"?

Ef til vill "ítalska leiðin" eitthvað sem kætir. Eiga Íslendingar ekki "sinn eigin Beppo"?

Ef til vill er þetta alltof mikil svartsýni er ekki "danska leiðin" til fyrirmyndar og hefur tenging dönsku krónunnar gengið vel og allt þar í lukkunnar velstandi?

Hér er stutt frétt frá Bloomberg, í henni má m.a. lesa um efnahagsástandið í Danmörku:

Depression-Era Danish Prices Coincide With Record Negative Rates - Bloomberg

The negative rate environment has brought with it a number of surprises. Helge Pedersen, chief economist at Nordea Bank AB in Copenhagen, says it’s also worrying that investment has failed to pick up. “It really tells us that monetary policy hasn’t been that successful,” he said by phone.

 

For Denmark, 2016 will be the fourth year in a row with consumer price gains below 1 percent, something not seen since the beginning of the 1930s, said Las Olsen, an economist at Danske. The Danish economy will only expand 0.6 percent this year, after growing 1 percent in 2015, Handelsbanken estimates. Growth will be even slower next year, at 0.5 percent, it said.

After a recession in the second half of last year, “the recovery continues to look fragile,” Jes Asmussen, chief economist at Handelsbanken in Copenhagen, said in a report on Tuesday. Slower growth abroad, a shrinking tailwind for household spending and lackluster investment all mean that growth isn’t likely to pick up “over the coming years,” he said.

Og fyrir þá sem hafa meiri áhuga á velferð, jöfnuð og tölum um fátækt, en hagvexti og "hörðum" efnahagstölum, má benda á þessa frétt úr Extrabladet og þessa skýrslu frá hagstofu Evrópusambandsins.

 

Viðreisn vill frjálslynda miðjustjórn

Tjáningarfrelsi, Vinstri græn, Sovétríkin og kommúnisminn

Það hefur vakið all nokkra athygli í "netheimum" að einstaklingur sem er víst gjaldkeri Vinstri grænna bakaði köku með hamri og sigð, gömlu tákni Sovétríkjanna og "alheimskommúnismans".

Það þarf ekki að koma neinum á óvart að ýmsum þótti það miður þekkileg iðja, enda Sovétríkin sálugu með afar vafasamt orðspor þegar kemur að mannréttindum, fjöldamorðum, ofsóknum og yfirgangi og voru í raun rekin sem eitt stórt fangelsi þegnanna.

Þó að hér og þar hafi kommúnistaflokkar (og tákn tengd þeim) verið bannaðir er ég ekki sammála slíkum aðgerðum, ég styð frelsi jafnt félaga í Vinstri grænum sem og annara til að vegsama kommúnismann og tákn hans.

En hitt er svo allt annað mál hvort að ég vijli að slíkir einstaklingar eða samtök komist til vegs og virðingar, eða eigi sæti á löggjafarsamkundum.  Persónulega kæri ég mig ekki um slíkt og vonast til þess að sem flestir séu sammála mér, en geri mér grein fyrir að svo er þó ekki um alla.

Það er líka jákvætt að tjáningarfrelsi sé það sterkt á Íslandi að einstaklingar geti bakað köku með tákni einhverrar mestu ógnarstjórnar sem fyrir hefur fundist, stjórnar sem hafði það sama tjáningarfrelsi að engu og fótum tróð það á hverjum degi sem og frelsi þegna þegna sinna.

En værum við einhverju bættari ef það væri bannað að birta myndir af táknmyndum Sovétríkjanna og kommúnismans?  Væri Ísland betri staður ef lögreglan væri nú á leiðinni til að handtaka gjaldkera vinstri grænna og færa hana til yfirheyrslu?

Ég segi nei.

En ég vona að að Vinstri græn velti því fyrir sér næst þegar hugmyndir vakna í þeirra röðum að þörf sé á banni á hinu eða þessu, að þrátt fyrir að "kommakakan" hafi ef til vill verið smekklaus, hafi hún þrátt fyrir það bragðast ágætlega.

Og svo komi tjáningarfrelsið ef til vill líka upp í huga þeirra.

 

Hvaða íslenskir stjórnmálaflokkar vilja tengja gjaldmiðil landsins við "spilaborg eurosins"?

Það er merkilegt að um leið og æ fleiri íslenskir stjórnmálaflokkar virðast hrífast af euroinu og vilja tengja gjaldmiðil landsins við euroið, eða jafnvel taka það upp sem gjaldmiðil, eru þeir æ fleiri víðsvegar í Evrópu sem lýsa þeirri skoðun að euroið sé ekki á vetur setjandi.

Á Íslandi eru hins vegar stofnaðir stjórnmálaflokkar með það að meginmarkmiði að ganga í Evrópusambandið og að fasttengja gengi íslensku krónurnar við "spilaborg eurosins".

Og líkingin spilaborg er fengin frá Otmar Issing, Þýskum hagfræðingi sem er einn af "arkitektum" eurosins.  Hann var nýlega í viðtali við tímaritið "Central Banking", sem ég hef reyndar ekki aðgang að, en mátt hefur lesa tilvitnanir í viðtalið víða um netið.

Í viðtalinu segir herr Issing m.a.:

"But the current situation has emerged as part of a slippery slope that the ECB has been drawn down, making it ‘the only game in town'. There is no easy way for it to get out. And the exit will become increasingly difficult, while at the same time the ECB is undermining its role as an independent central bank. Take the May 2010 decision [about the Greek debt crisis].

 "It was clear over the weekend that if nothing happened by Monday, there might be turmoil in financial markets. It was obvious Greece could not meet its payments. Finance ministers were unable to deliver a solution. So the ECB was put in a lose-lose situation. By not intervening in the market, the ECB was at risk of being held responsible for a market collapse. But by intervening, it would violate its mandate by selectively buying government bonds – its actions would be a substitute for fiscal policy. The ECB had respectable arguments to intervene.

...

"Realistically, it will be a case of muddling through, struggling from one crisis to the next one. It is difficult to forecast how long this will continue for, but it cannot go on endlessly. Governments will pile up more debt – and then one day, the house of cards will collapse."

...

"An exit from quantative easing policy is more and more difficult, as the consequences potentially could be disastrous,’ he said. ‘The decline in the quality of eligible collateral is a grave problem.

The ECB is now buying corporate bonds that are close to junk, and the haircuts can barely deal with a one-notch credit downgrade."

Otmar Issing telur að euroið eigi ekki möguleika á því að standast til langframa án þess að til pólítískrar sameiningar Euroríkjanna komi.  Það er svipað og margir hafa sagt áður, reyndar hafa slík varnaðarorð verið viðhöfð frá því að euroið var enn á hugmyndastig.

En vandamálið er að það er enginn vilji til pólítískra sameiningar á Eurosvæðinu, nema hjá litlum hópi stjórnmálamanna og ég hygg að enginn þori að leggja í "söluferð" til kjósenda með þann boðskap.

Því er haldið áfram frá "krísu til krísu" og reynt að klípa meira og meira af sjálfstæði og sjálfsákvörðunarrétti þjóðana með ógegnsæum hætti.

En hvers vegna íslenskir stjórnmálaflokkar leggja svo mikla áherslu á upptöku euros (með inngöngu í "Sambandið" og/eða tengingu við það á þessum punkti er mér illskiljanlegt.

En ef til vill er það eins og með svo marga aðra everópska stjórnmálamenn, að þeir hafa bundið svo mikið af "pólítísku kapitali" sínu í euroinu og "Sambandinu" að þeim er það um megn að lýsa efasemdum um "töfralausnina".